تأثیر ویژگی های روانی انسان در شکل گیری باور از منظر قرآن کریم با تأکید بر «خودبرتربینی»

Authors

سید محسن میری (حسینی)

abstract

معرفت و به طور خاص باور و اعتقاد آدمی، یکی از مهم ترین ارکان در تعین هویت انسان و شکل گیری فرد و اجتماع است که از دیرباز مورد توجه و پژوهش های فراوانی از منظرها و نیز از جهات مختلف بوده است. به حتم باورهای انسانی همانند سایر پدیده های دیگر، همان گونه که در برخی از امور تأثیرگذار است، از عوامل و علل معرفتی و غیر معرفتی نیز اثر می پذیرد. قرآن کریم، این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معرفت را با همهٴ ابعاد آن مورد توجه قرار داده و ضمن بیان فرایندها و روندهای این تعامل، هنجارها و بایسته های این تعامل را برای دستیابی انسان به سعادت و کمال بیان فرموده است. این مقاله ضمن بیان نکاتی مقدماتی، برخی عوامل تأثیرگذار بر باور از دیدگاه قرآن کریم را ـ با تأکید بر مورد «تکبر» برمی رسد. اهمیت از این دست از مباحث، از آن رو است که یکی از راه های اسلامی سازی علوم، طراحی نظریه ای سامان مند و جامع دربارهٴ هنجارهای باور بر اساس قرآن کریم و سنت پیامبر b و اهل بیت d است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر عوامل غیر معرفتی در شکل گیری باور از منظر قرآن کریم

معرفت و به طور خاص باور و اعتقاد آدمی، یکی از مهم ترین ارکان در تعیین هویّت انسان و شکل گیری فرد و اجتماع است که از دیرباز مورد توجّه و پژوهش های فراوانی از دیدگاه های مختلف بوده است. یقیناً باورهای انسانی همانند سایر پدیده های دیگر، همان گونه که در برخی از امور تأثیرگذار است، از عوامل و علل معرفتی و غیر معرفتی نیز اثر می پذیرد. قرآن کریم، این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معرفت را با همه ی ابعاد آن مور...

full text

مؤلّفه‌های کرامت انسان از منظر قرآن کریم

خلقت احسن، اختیار، علم، عقل، فطرت، غایت بودن انسان برای آفریده‌ها، خلافت از جملة مفاهیم فراحقوقی هستند که ما را به شناسایی انسان به عنوان تجلّی‌بخش همة صفات و اسماء الهی رهنمون می‌شوند و از عناصر و مؤلّفه‌های کرامت آدمی به شمار می‌آیند. ریشة اصلی طرح مسألة کرامت انسان در تعالیم اخلاقی و حقوقی اسلام را در خود قرآن کریم باید جستجو کرد؛ زیرا قرآن کریم بذر اصل کرامت انسان را در گزارة «وَ لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی...

full text

بررسی تأثیر ناخودآگاه در شکل گیری هویّت انسان (با تأکید بر قرآن و روایات)

چکیده رفتارهای بسیاری از ما تحت تأثیر انگیزه های مختلفی می باشد؛ انگیزه ی ناخودآگاه در واقع، یک عامل درونی است که برخی از رفتارهای انسان بر اساس همین نوع انگیزه رخ می دهد. در پی فهم اینکه فرایند درون سازی رفتار و ناخودآگاه چگونه می تواند زمینه گرایش های اعتقادی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. در مرحله اوّل، با رویکردی دینی به بررسی تعاملات محیط و اثر آن بر تشکیل ناخودآگاه اقدام نموده، سپس عناصری چون...

full text

تأثیر عوامل غیر معرفتی در شکل‌گیری باور از منظر قرآن کریم

معرفت و به‌طور خاص باور و اعتقاد آدمی، یکی از مهم‌ترین ارکان در تعیین هویّت انسان و شکل‌گیری فرد و اجتماع است که از دیرباز مورد توجّه و پژوهش‌های فراوانی از دیدگاه‌های مختلف بوده است. یقیناً باورهای انسانی همانند سایر پدیده‌های دیگر، همان‌گونه که در برخی از امور تأثیرگذار است، از عوامل و علل معرفتی و غیر معرفتی نیز اثر می‌پذیرد. قرآن کریم، این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معرفت را با همه‌ی ابعاد آن مور...

full text

چگونگی نقش‌آفرینی ملائکه در تدبیر امور انسان از منظر قرآن کریم (با تأکید بر آرای تفسیری علامه طباطبایی)

تدبیر هستی در مقام تکوین و تشریع به صورت مستقل، ویژه خداوند بزرگ است. با وجود این، قرآن کریم به‌صراحت از حضور و نقش‌آفرینی موجوداتی به نام ملائکه در بسیاری از شئون تدبیری جهان سخن گفته است. ملائکه چگونه موجوداتی هستند و نقش آنان در تدبیر امور انسان که بخش مهمی از هستی به شمار می‌آید، چگونه است؟ این پژوهش با تکیه بر آرای تفسیری علامه طباطبایی تصویر روشنی از چیستی ملائکه و چگونگی نقش‌آفرینی آنان ...

full text

مبانی بایسته انسان شناختی علوم انسانی از منظر قرآن کریم

هدف: مؤلف در این مقاله، به مبانی بینشی علوم انسانی متعالی، مبانی انگیزشی و آفرینشی از منظر قرآن کریم پرداخته است. روش: روش این پژوهش، اکتشافی- استنباطی است. یافته‏ها: در بُع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسرا

Publisher: موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسرا

ISSN 2383-2916

volume 2

issue 6 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023